Şıklık ve İlham Yazılar

Gulyabani Efsanesi Nedir? Korkunun Öğretici Gücü Üzerine Pedagojik Bir Bakış Öğrenmek, sadece bilgi edinmek değil; duygularla, sembollerle ve hikâyelerle anlam kurmaktır. Bir eğitimci olarak her zaman şuna inanırım: öğrenme, insanın kendine ve dünyaya dair algısını dönüştüren bir süreçtir. Bu nedenle halk efsaneleri, masallar ve mitler, sadece kültürel miras değil; aynı zamanda güçlü bir pedagojik araçtır. İşte “Gulyabani efsanesi” de bu bağlamda, korku ile öğrenme arasındaki ilişkiyi anlamamız için mükemmel bir örnektir. Gulyabani Efsanesi: Karanlıkta Öğreten Bir Hikâye “Gulyabani”, Türk halk anlatılarında gece ortaya çıkan, insanları korkutan bir varlık olarak tanımlanır. Görünmez, ama hissedilir; görülmez, ama davranışları yönlendirir. Bu yönüyle Gulyabani,…

Granül Ne Demek TDK? Küçük Parçacıklardan Büyük Anlamlara Kelimelerin kökenine yolculuk: “Granül”ün dilsel serüveni Dil, toplumun hafızasıdır. Her kelime, bir çağın bilgi birikimini ve düşünme biçimini taşır. “Granül” kelimesi de bu anlamda modern bilimin, endüstriyel üretimin ve teknolojinin dilimize kattığı bir terimdir. Türk Dil Kurumu’na (TDK) göre granül, “tanecik hâlinde olan, küçük tanelerden oluşan madde” anlamına gelir. Bu tanım, kelimenin yalnızca fiziksel yapısını değil, aynı zamanda onun temsil ettiği kavramsal dünyayı da yansıtır. “Granül” kökü Latince “granum” yani “tane” kelimesinden gelir; bu kök, zamanla Fransızca “granule” ve İngilizce “granule” biçimleriyle modern bilim literatürüne yerleşmiş, oradan da Türkçeye geçmiştir. Tarihsel arka…

Grafen Özellikleri Nelerdir? Bilimin, Tarihin ve Geleceğin Kesişim Noktasında Bir Madde Bilim tarihinde bazı keşifler vardır ki yalnızca laboratuvarın sınırlarını değil, düşünme biçimimizi de değiştirir. Grafen bu keşiflerden biridir. Sadece bir atom kalınlığında olmasına rağmen, hem malzeme biliminin hem de modern teknolojinin geleceğini şekillendiren bir devrimdir. Grafen özellikleri nelerdir? sorusu, yalnızca fiziksel bir cevabı değil, aynı zamanda bilimsel merakın tarihini ve toplumsal dönüşümün dinamiklerini de içinde barındırır. Tarihsel Arka Plan: Bir Kurşun Kalemin Ucundan Bilim Devrimine Grafenin hikâyesi, aslında çok eski bir maddenin – karbonun – yeni bir yüzüyle başlar. Karbonun elmas, kömür, grafit gibi formları yüzyıllardır bilinirken, 2004 yılında…

Harabe İnsan Ne Demek? Ruhsal Enkaz Alanına Hoş Geldiniz Hadi dürüst olalım: Hepimiz biraz harabeyiz. Kimimiz gönül yıkıntısı, kimimiz sabah alarmına yenilmiş bir medeniyet kalıntısıyız. Kahvemizi dökmeden içemeyenler, ilişkilerde “ne yaparsa yapsın hâlâ onu düşünmeden edemeyenler” ve her pazartesi “bu hafta çok verimli olacağım” diye yemin edip salı günü pes edenler… İşte siz, biz, hepimiz: Harabe İnsan kategorisinde birleşiyoruz. Ama merak etmeyin; bu yazı ağlamaklı bir iç dökme değil. Bu, enkaz altında bile gülmeyi başaranların manifestosu. — Harabe İnsan Kimdir? Basit tanımıyla, “harabe insan”, dışarıdan hâlâ fonksiyonel gözüken ama iç dünyasında ufak bir kıyamet sonrası manzarası taşıyandır. Kafasında bir yerlerde…

Bilim Göreceli midir? Edebiyatın Aynasında Bilginin Belirsizliği Bir edebiyatçı için kelimeler, yalnızca anlam taşıyan araçlar değil, aynı zamanda dünyayı kuran sihirli varlıklardır. Her cümle, gerçeğin bir yüzünü gösterirken diğerini gizler. Bu yüzden, “Bilim göreceli midir?” sorusu yalnızca laboratuvarlarda değil, edebiyatın kalbinde de yankılanır. Çünkü bilim gerçeği bulmaya çalışırken, edebiyat gerçeği anlamlandırmaya çalışır. Belki de ikisi aynı yolda yürüyen, fakat farklı yöne bakan iki gezgindir. — Gerçeğin Hikâyesi: Bilim ve Edebiyat Arasında İnce Bir Çizgi Edebiyat, insana dair olan her şeyi sorgular. Bilim de öyle. Ancak aralarındaki fark, yöntemde değil, amaçta gizlidir. Bilim, gerçeği nesnel bir şekilde ortaya koymaya çalışırken; edebiyat,…

“İçim Gıcıklandı” Ne Demek? Psikolojik Bir Mercekten İnceleme “Herkesin bir içsel dili vardır, ancak bazen kelimeler duygularımızı tam olarak açıklayamaz.” der bir psikolog, insan ruhunun karmaşıklığını anlamaya çalışan biri olarak. Kelimeler bazen öylesine belirgindir ki, bir an için duygusal durumumuzu anlamamıza olanak verirler. Ancak bazı ifadeler, tam olarak açıklanması zor olan duygusal tepkileri ifade etmek için birer araç olur. “İçim gıcıklandı” ifadesi de böyle bir durumu anlatan bir deyimdir. Bazen kelimelerle ne demek istediğimizi tam olarak anlayamayız, ama hislerimizi dile getirmek için kullanırız. Bu yazıda, psikolojik bir perspektiften, “içim gıcıklandı” ifadesinin ardındaki anlamı, bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji bağlamında inceleyeceğiz.…

Toplumsal Yapıların Gölgesinde Birey: Gökçelik Sahibi Kim? Bir sosyolog olarak, toplumun karmaşık dokusu içinde bireyin yerini anlamaya çalışmak, bir aynaya bakmak gibidir. O aynada yalnızca kendimizi değil, bizi şekillendiren tüm yapıları da görürüz: aile, kültür, toplumsal cinsiyet, ekonomi… Her biri bir diğerine bağlı, her biri diğerinden güç alır. “Gökçelik sahibi kim?” sorusu da bu bağlamda yalnızca bir kişinin kimliğiyle değil, o kimliğin toplumsal anlamlarıyla ilgilidir. Bu yazıda, bir şirketin sahibini merak etmenin ötesine geçip, sahiplik, güç ve cinsiyet rollerinin toplumdaki işleyişine dair sosyolojik bir okuma yapacağız. Toplumsal Yapıların Görünmeyen Kökleri Her toplum, bireylerin davranışlarını düzenleyen bir dizi görünmez kurala sahiptir.…

[](https://www.flypgs.com/blog/gezgin-olmak-icin-gerekenler/?utmsource=chatgpt.com) Gezgin Olmak Ne Demek? “Gezgin olmak” ifadesi, yalnızca fiziksel bir hareketliliği değil, aynı zamanda bir yaşam biçimini, bir bakış açısını ve dünyaya dair derin bir merak duygusunu da ifade eder. Türk Dil Kurumu’na (TDK) göre “gezgin”, “gezmek, tanımak, görmek, dinlenmek amacıyla geziye çıkan kimse” olarak tanımlanır ve eş anlamlıları arasında “gezmen” ve “seyyah” da bulunur [1]. Tarihsel Arka Plan Gezginlik, insanlık tarihi kadar eskidir. Antik çağlardan Orta Çağ’a kadar pek çok kültürde, gezginler yalnızca yeni toprakları keşfetmekle kalmamış; aynı zamanda kültürler arası etkileşimi sağlayarak bilgi ve deneyim paylaşımında bulunmuşlardır. Örneğin,…

Kas Tutulmasına Ne İyi Gelir? Kökenlerden Geleceğe Samimi Bir Yol Haritası Bir grup arkadaşla oturmuşuz gibi düşün: “Omzum taş gibi oldu”, “Belim kilitlendi”, “Bacağıma kramp girdi” dönüşümlü anlatılıyor; gülüyoruz, içten içe de “Peki, buna ne iyi gelir?” diye düşünüyoruz. Ben de tam bu sohbetin içinden yazıyorum sana. Kas tutulmasının sadece “ağrı” olmadığını; geçmişten bugüne alışkanlıklarımızın, stresimizin, uykumuzun, hatta yaşadığımız mahallenin bile kaslarımızı nasıl etkilediğini konuşalım. Sonra da pratik, uygulanabilir çözümler koyalım masaya. Kas Tutulmasının Kökenleri: Neden Kilitleniriz? Kas tutulması genellikle üç yola çıkar: 1. Aşırı yüklenme veya alışılmadık hareket (ör. yeni spor, yoğun temizlik, ağır taşıma), 2. Hareketsizlik ve statik…